Rorate coeli

Tabs

Aan de slag

In 2009 werd Rorate Coeli van Jan Van der Roost een eerste keer gepubliceerd. Nu verschijnt een nieuwe, enkel in details gewijzigde, versie van dit uitstekende werkje met een moeilijkheidsgraad die veel koren aankunnen.

Adventshymne

Jan Van der Roost heeft het bekende refrein uit de adventshymne uitgewerkt, Rorate coeli desuper et nubes pluant justum en een nieuw jasje aangetrokken. De tekst komt uit Jesaia 45:8. Dauwt hemelen en laat gerechtigheid neerregenen uit de wolken. De compositie lanceert zich vanuit de bas, evolueert via polyfone inzetten naar een eerste hoogtepunt op maat 9, om in twee verdere stappen in de bekende gregoriaanse melodie over te gaan: een tweede en aangrijpend hoogtepunt, in solo uitgevoerd of door enkele stemmen en ondersteund door een lang octaafakkoord in de onderste stemmen. Het slotdeel bouwt die zin geleidelijk af om volledig uit te sterven in het woord rorate.

Uitdaging

Omdat de tekst vooral fragmentarisch wordt aangewend en bv. rorate coeli en zelfs gewoon het woord rorate vaak herhaald wordt, vraagt het een grote vindingrijkheid om die woorden expressief te houden, zodat de luisteraar de geciteerde, volledige melodie als een bekroning kan ervaren van een zorgvuldige opbouw. Het lijkt me belangrijk de eerste 9 maten zorgvuldig in te studeren. De bas, de alt en de tenor vangen aan met een verraderlijk dalende lijn die de bassen moeten voortzetten in een lange reeks herhaalde noten. Voldoende ademsteun een tooncontrole is noodzakelijk om niet al meteen te zakken. De sopraan krijgt een tegenbeweging, maar samen met alt en tenor zingen zij ook veel herhaalde noten tot aan de dubbele forte en de fermate op maat 9.

Tempo en dynamiek

Het lied vraagt in zijn eerste deel 120 voor de achtste noot. Zorg dat je dit tempo goed aanhoudt, met nauwgezette toepassing van de dynamische tekens. Vanaf maat 27 volgt er een lichte vertraging waarin een subtiele woordexpressie kan leiden naar een beklijvend slot. De hele compositie staat of valt met de frasering, de expressie van het woord rorate. De dirigent zal moeten zoeken welke komma’s in de tekst een spanningsmoment vragen en wanneer een langere boog aangewezen is. De componist geeft geen keuze aan. Een voorbeeld: hoe bouw je een muzikale zin op wanneer je vier of vijf maal na mekaar het woord rorate herhaalt?

Mooie partituur

Rorate coeli is grafisch een mooie partituur. Zij toont zeer duidelijk wanneer welke stemmen op mekaar aangewezen zijn: parallellen tussen stemmen, tegengestelde bewegingen (klimmen tegen dalen), herhaalde motieven in verschillende stemmen enz. Dat is allemaal helder zichtbaar: kijk maar vanaf maat 35 hoe alten en tenoren corresponderen en sopranen en bassen. Dat is ook makkelijk op te sporen in de eerste drie pagina’s. Let ook op de echo van de tenoren in maat 23,24. Rorate coeli is een partituur waar veel koren ooit al van hebben genoten. Ze krijgen nu een nieuwe uitnodiging. Wie deze waardevolle partituur nog niet kent, kan er tegen het volgende advent- of kerstconcert mee aan de slag. 

Deel deze pagina

Reageer op deze partituur

Login of registreer om te kunnen reageren