Hubert Waelrant

Biografie

Hubert Waelrant, ook Waelrand genoemd, werd geboren rond 1517 en overleed op 19 november 1595. Hij  was een polyfonist uit de Franco-Vlaamse school, werkzaam als componist, leraar en muziekuitgever.

Leven

Details van Waelrants afkomst zijn onzeker, maar hij kan lid geweest zijn van een familie van musici en juristen uit Antwerpen. Het eerste document waaruit blijkt dat hij in Antwerpen heeft gewerkt, bevindt zich in het archief van de kathedraal, waar hij als zanger in 1544 en 1545 wordt vermeld. In het midden van de jaren 1550 werkte hij als leraar. Zijn leerling F. Sweerts stelt in zijn Athenae Belgicae uit 1628 dat Waelrant innoverend was vanwege de door hem ontwikkelde solmisatiemethode. Waelrant startte zijn werkzaamheden als drukker in de vroege jaren 1550, toen hij een samenwerkingsverband aanging met Jan de Laet, een Vlaams dichter en prozaschrijver.

In 1547 richtte Waelrant in Antwerpen een muziekschool op. Van 1553 tot 1556 werkte Waelrant ook als muziekdocent. Gegevens over zijn leven na 1558 zijn zeldzaam maar hij bleef waarschijnlijk in Antwerpen, waar hij werkte als componist, advies gaf over de stemming van de klokken van de kathedraal en muziek uitgaf. Zijn graf bevindt zich in in de kathedraal van Antwerpen.

Componist én uitgever

Waelrant schreef geestelijke en wereldlijke vocale muziek en instrumentale stukken. Zijn oeuvre telt motetten, metrische psalmzettingen, Franse chansons, Italiaanse madrigalen, Italiaanse en Napolitaanse wereldlijke liederen met een lichtzinnig karakter, zoals die in Napels zouden zijn gezongen, en bewerkingen van Italiaanse stukken voor instrumenten zoals de luit.

Zijn motetten zijn het meest vernieuwende deel van zijn oeuvre. Talrijke motetten wijzen op een duidelijke invloed van Orlandus Lassus en maken gebruik van chromatiek, contrast in textuur en blijven tegelijk altijd de verstaanbaarheid van de tekst nastreven. Waelrant gebruikt ook woordschildering waarbij hij individuele woorden muzikaal belicht om de expressiviteit van de muziek te versterken.

Waelrants activiteiten als uitgever en uitvoerder beïnvloeden zijn manier van componeren. Zijn handschriften bevatten nuttige aanwijzingen voor de uitvoering ervan. Erg vernieuwend voor die tijd!

Zijn zettingen van wereldlijke liederen variëren van lichtvoetig tot ernstig en maken gebruik van een arsenaal aan contrapuntische spitsvondigheden. De meeste van zijn muziek is in Antwerpen gepubliceerd. In 1594 publiceerde hij Symphonia Angelica, een bundel Italiaanse madrigalen met naast werken van zijn hand (Vorria Morire) ook composities van Pevernage, Verdonck, De Wert en andere.

Vocale werken (selectie)

• Als ick u vinde, vierstemmig.
• Vorria morire, vierstemmig.
• Vorria morire, zesstemmig (uit Symphonia Angelica)
• Musiciens qui chantez à plaisir, vierstemmig.
• D'amours me va, vijfstemmig