Kerstmuziek uit Rubens' tijd

Onderzoek

Rudolf Rasch, een musicoloog uit Utrecht, beschreef deze drukken in zijn doctoraat uit de jaren '80 van de vorige eeuw, maar kon niet dieper ingaan op de muziek zelf. Want helaas waren enkel de altstem en de orgelbas bewaard gebleven, naast een klein aantal melodieën in volkse muziekhandschriften.  Als bij toeval waren het dan net de sopraan en de tenorstem die in Antwerpen boven water kwamen, wat de mogelijkheid bood om de drie bundels (uit 1645, 1651 en 1658) opnieuw samen te stellen, mits de basstem af te leiden uit de orgelbas, en enkele ontbrekende stemmen te reconstrueren. Het jaar daarop schreef Conservatorium een onderzoeksopdracht uit aan Piet Stryckers om die taak op zich te nemen. Een kolfje naar zijn hand.

Opname met knapenkoor

Op papier is muziek echter weinig waard. Enkel wanneer ze daadwerkelijk tot klinken gebracht wordt, kan men ze smaken en beoordelen. Hiervoor werkte Piet Stryckers met zijn strijkensemble De Meid samen met het Flanders Boys Choir, uit Sint Niklaas, o.l.v. Dieter Van Handenhoven. Hoewel tegenwoordig professionele koren de norm zijn bij opnames, is hier bewust gekozen voor een knapenkoor. Die keuze is zeker historisch correct, want deze liederen zullen zeker geklonken hebben in de zangkapellen van onze kathedralen en grote kerken, in een tijd dat daar voor vrouwenstemmen geen plaats was. Langs de andere kant passen de volkse sfeer van het Kerstgebeuren, en de veelal naïeve teksten erg goed bij het eenvoudige kinderhart.
 

17de eeuws onbekend repertoire

Zo goed als alle muziek op deze cd is na haar ontstaan in de 17de eeuw waarschijnlijk nooit meer uitgevoerd. Dit geldt niet alleen voor de kerstliederen, maar ook voor de instrumentale stukken die ook op de cd opgenomen zijn.  Vioolsonates van Nicolaus A Kempis en Philippus Van Wichel, balletmuziek van Balthasar Richard, allen werkzaam aan het Brusselse Hof, maar ook dansmuziek van Joannes De Haze en de Antwerpse componerende Jezuïetenpater Franciscus Munninckx. Het geheel geeft zodoende een goede staalkaart van wat er in de Zuidelijke Nederlanden in de loop van de 17de eeuw aan muziek gecomponeerd werd, en hoe onze eigen componisten geleidelijk aan de nieuwe barokstijl assimileerden. 

Opname met de steun van Royal Conservatory Antwerp – AP Hogeschool Antwerpen, Studiecentrum Vlaamse Muziek, Flanders Boys Choir. De cd kan je verkrijgen via cd@flandersboyschoir.be, de partituren en de cd zijn verkrijgbaar via svm@ap.be of via de linken hieronder.