De Scheresliep

Dit bekende lied over de scharenslijper publiceerde Jan Bols (1842-1921) in zijn Honderd oude Vlaamse liederen, uitgegeven in 1897. Hij tekende het lied op in Lubbeek. Joris Derder (°1977) hoorde het volksliedje in een éénstemmige uitvoering op de Internationale Koorwedstrijd Vlaanderen in C-mine in 2019. De energie en ritmische stuwing van de ju, ju, ju prikkelden hem om er iets mee te doen in een up-tempo meerstemmig koorarrangement.

De steeds weerkerende ju doorheen heel het stuk staat voor het draaien van het wiel van de slijpsteen om de scharen te slijpen. De maatwisselingen illustreren de imperfectie van het draaien van zo’n steen: er zit altijd wel wat speling op. Ook aan het einde van het stuk speelt Derder met het draaitempo: de slijpsteen komt terug op gang, geïllustreerd in de accelerando en crescendo vanaf maat 102. De slijpsteen doet aan het einde van het stuk nog best moeilijk, want hij blijft af en toe haperen, vandaar de plotse maten rust in een onregelmatig metrum. Daarbij wat klanknabootsingen van het slijpwiel, canonische motieven en omkeringen spekken het arrangement verder aan.

Er zijn heel wat strofen voor dit lied. Derder koos er enkele uit, waaronder ook een eerder ‘romantische’, of misschien dubbelzinnige of erotische strofe. Daar haalde de arrangeur het tempo naar beneden om de innigheid van het bedrijven van de liefde meer in de verf te zetten. Daarna moet de slijper terug snel aan het werk en haast hij zich naar zijn slijperswiel, geïllustreerd door de chromatische modulaties met een halve toon opwaarts, gecombineerd met de accelerando en crescendo. Een pittig arrangement met veel energie, erg leuk!