Vytautas Miskinis als revelatie

Reinhard Andries was een van de gelukkigen die, via Stemband magazine #2, een gratis ticket kon bemachtigen voor het optreden van het Vlaams Radio Koor in het Concertgebouw Brugge op 11 februari jl. Koorklank vroeg hem naar zijn favoriete werk uit het programma Light & Shadows.  

In het CV van Ola Gjeilo staat te lezen dat hij – samen met Morten Lauridsen en Eric Whitacre – tot de jonge garde componisten behoort die de laatste jaren voor een wereldwijde boost hebben gezorgd in de populariteit van koormuziek. Wie er even bij nadenkt moet toegeven dat er een zekere waarheid in deze stelling zit.
Wie hoorde de voorbije jaren niet het Ubi caritas van Gjeilo, of Ditait-on van Lauridsen? En hoeveel koren waagden zich niet aan het O magnum mysterium van deze laatste? Ik pleit schuldig op alle vlakken. En als koorleider kan ik ook met een gerust hart zeggen: ze zingen het graag. Voeg daarbij het gigantisch aantal sollicitanten voor het ‘virtual choir’ van Whitacre en dan weet je het wel: ze zijn hot!

Toch moet ik toegeven dat ik op het concert het meest genoten heb van de muziek van Arvo Pärt en Vytautas Miskinis. Pärt kende ik al een beetje, ik was vooral blij dat ik sommige van zijn werk eindelijk eens live kon horen. Ik kan me inbeelden dat deze muziek – hoe goed de kamermuziekzaal van het Concertgebouw ook aangekleed was – in de intieme sfeer van een kerk voor een ongelooflijke luisterervaring kan zorgen.

De grote revelatie voor mij was het Pater noster van Vytautas Miskinis. Tot mijn scha en schande moet ik toegeven dat ik deze componist amper kende, en zeker niet zomaar enkele van zijn werken zou kunnen opnoemen. Misschien was ik net die ene dag afwezig toen het in mijn opleiding over die man ging…

Sterke drang naar eenvoud

Wat me vooral opviel aan de muziek van Pärt en Miskinis is dat deze - ondanks repetitieve elementen - niet gaat vervelen. Je kan merken dat hun muziek geschreven is uit een sterke drang naar eenvoud in klank en structuur. Dissonanten en consonanten zijn er omdat ze er horen te zijn, omdat ze passen in het gegeven en perfect op hun plaats zijn gezet. Op geen enkel moment zou ik durven denken dat er ook maar één noot geschreven is om bij de luisteraar een bepaald effect los te weken. Dat er geen enkele noot op papier wordt gezet omwille van de verkoopbaarheid van de partituur of omwille van de populariteit van de componist en daarbij de bekendheid bij het grote publiek.

Hot? Who cares? Deze mannen schrijven gewoon fantastische muziek. Ik ben blij dat ik deze muziek heb kunnen beluisteren, gezongen door het Vlaams Radio Koor. En ik heb er met plezier een streepje populaire muziek bijgenomen.

(tekst: Reinhard Andries)